پرورش زنبورهای نر به منظور تولید اسپرم
پرورش زنبورهای نر با پتانسیل باروری بالا به منظور تولید اسپرم برای تکنیک تلقیح مصنوعی ملکه زنبور عسل و هینطور باروری بصورت طبیعی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
دراختیار داشتن زنبورهای نری که دوره دگردیسی و رشد خوبی را گذرانیده وهمگی در یک ردّه سنی یکسان قرار دارند و به سن بلوغ کامل هم رسیده اند ، شرایط برداشت اسپرم را آسانتر و در مورد باروری طبیعی با کیفیت تر خواهد نمود.در تشکیل کندوهای پدری در سیستم تلقیح مصنوعی باید از ملکه های مادری که تست های اصلاح نژادی را با موفقیت گذرانیده اند وهمگی از لینه های تولیدی متفاوت ولی از یک نژاد هستند استفاده شود. به گونه ای که برای تلقیح مصنوعی ازحداقل چهارکندوی پدری که ملکه های آنها با منابع باروری خویشاوندی برنامه ریزی شده ، تولید شده اند. و درهنگام برداشت اسپرم از این نرها، بصورت آمیخته و باهم اسپرم گیری می شود، استفاده شود.تا ازاین طریق پتانسیل ژنتیکی مثبتِ گسترده ای را به نسلهای آینده انتقال دهیم.
ما میتوانیم روند تولید و رشد زنبورهای نررا درفصل مناسب با استفاده ازبرگه موم هایی با حجره های نر بافت و یا اینکه شانه های درشت بافته شده کلنی از فصل فعالیت گذشته ، تحت تاثیر قرار داده ودرامر تولید نرهای با کیفیت و درشت جسه دخالت کامل داشته باشیم. با ایجاد فاصله مابین قابهای نربافت با قابهای مجاور(حدودا" ۳.میلیمتر) می توانید در تولید سلولهای نر با ارتفاع بیشتر ، ودر نهایت تولید زنبورهای نر درشت تر و قوی تاثیرگذار باشیم .
توضیحات مورد نیاز به منظور احداث کندوی پدری
۴۴ روز قبل از موعد جمع آوری اسپرم یا باروری ملکه ها بصورت طبیعی ، باید برگهای مومی درشت بافت ، یا شانه های بافته شده سال قبل را در کلنیهای تولید کننده زنبورهای نر آویزان کنید.در مورد شانه های بافته شده می توانید با کمی شربت رقیق که بصورت اسپری برروی این شانه ها اسپری میشود، زنبورها را سریعا" بر روی این شانه ها جذب کنید .
یک کندوی قوی میتواند ۵ روزبعد از دریافت این شانه ها آنها را کاملا" تکمیل و تقریبا" قسمت وسیعی ازسطح شان را با تخمهای روز و لاروهای زنبورهای نر پوشانیده و قاب نربافت را آماده انتقال به کندوی پرستار می نماید.اگرچه درروز ششم همه سلولها دارای تخم زنبورنر نمی باشند،اما ما به دلیل نیازداشتن به زنبورهای نرهم سن اقدام به برداشت و انتقال قاب به کندوی پرستاری که ازقبل شرایط آن آماده شده خواهیم نمود.
کندوی پرستار باید از پتانسیل غذایی و جمعیتی جوان خوبی برخوردار باشد و حتما" یک کندوی با طبق که مابین این کندو و طبق ازیک شبکه مهارملکه که به خوبی به کف طبق میخ شده است استفاده کنید به صورتی که اگر بعدها برای برسی قسمت پایینی کندو ، طبق را با در کندوی بسته ، از روی کندو برداریم، هیچ گونه زنبور نری نتواند ازداخل طبق به بیرون پروازکند. قاب نر بافت تخمگذاری شده را در قسمت وسط طبق که حرارتی مناسب تر و گرمتر را دارا میباشدآویزان کنید و در مجاوراین شان نر بافت ،
شانه های لارو سرباز زنبورهای کارگر و بعد از آن در سمت چپ وراست باشانه های عسل و گرده گل پوشانیده تا زنبورهای پرستار زیادی را به این بخش ازکندوهدایت کرده و شرایط دگردیسی و تغذیه ای خوبی را برای زنبورهای نر آماده کنیم. بعد ما باید هرچند روزی یکبار قسمت بالای کندوی پرستاررا در ساعتهای اولیه روز به گونه ای که زنبورهای متولد شده نر از کندو به بیرون پرواز نکنند، باز کرده واقدام به تعویض شانه های کارگر متولد شده با لاروهای جوان کنیم. که با این کار گذشته از اینکه کندوی پرستار را قوی تر کرده ایم ،
زنبور پرستار و کارگر جوان بیشتری را دراختیار زنبورهای نرمتولد شده قرارخواهیم داد.لازم به ذکر است که چنانچه می خواهید مدت زیادی ازاین نرها استفاده کنید باید حتماً از یک ملکه باکره جوان که درداخل یک قفسک در قسمت پایین کندوی پرستارآویزان شده استفاده کنید.
تا زنبورهای کارگر توجه بيشتر نسبت به زنبورهای نر از خود نشان دهند در غیر این صورت زنبورهای نربعد ازگذشت چهارهفته نسبت به نرکشی درداخل طبق اقدام خواهند کرد، دراین حال نگران کاهش جمعیت کندو نباشید چون با شانه های تقویتی که گاه گاهی در قسمت بالای کندوی پرستار قرار میدهید ، جمعیت جوان کندو در سطح مناسبی قرار میگیرد.
قبلا" گفته شد که برنامه ریزی و شروع کار برای تولید زنبورهای نر بالغ با کیفیت ، باید از۴۴روز قبل از روز موعد اسپرم گیری صورت پزیرد، این به این معنی است که زنبورهای نر بعد از ۲۴ روز تولد یافته و بعد از ۱۲ بالغ می شوند . ولی با توجه به اینکه شما از برگه موم درشت بافت و یا شانه بافته شده سال قبل استفاده می نمایید،زنبورهای کارگر و ملکه نیاز به حداقل ۵ تا ۸ روز برای تکمیل کردن و تخمگذاری سلولهای زنبورهای نر را دارند. به این خاطردرنظر گرفتن ۴۴ روز کاملاً ضروری است.
سعی کنید که کندوهای پرستار در قسمت دیگری از زنبورستان و با فاصله ای بیشتر نسبت بههمدیگر استقرار داشته باشند تا در موقع باز کردن در بالای کندو به منظور دفع مدفوع درهنگام غروب و برگشت نرها به کندوی خود مشکلی ایجاد نشود.زنبورهای نر متولد شده در داخل طبق بعد از ۱۰ روز علاقه شدیدی به پرواز دفع مدفوع از خود نشان میدهند. که این مهم را می توانید در پایان روز و قبل از تاریک شدن هوا با بستن کامل دریچه پرواز کندو و باز گذاشتن کامل درطبق به مدت ۳۰ دقیقه ممکن سازید.
لازم به ذکر است که نرهای خارج شده بعد ازنهایتاً ۲۰دقیقه پرواز دفع مدفوع به داخل طبق بر میگردند و شما بعد از۳۰ دقیقه میتوانید با خیال راحت مجدداًدر طبق را گذاشته و دریچه پرواز ورودی کندو را باز کنید.بد نیست که با قرار دادن همیشگی شبکه مهار ملکه در جلو دریچه پروازاز ورود زنبورهای نر غریبه به داخلِ قسمت پایین کندوی پرستارممانعت بعمل آورید . چون درغیراینصورت با وجود ملکه باکره در قسمت پایین کندو و جذب تعداد زیادی زنبور نر غریبه در داخل کندو، فشار پرستاری زیادی به زنبورهای کارگر خواهد آمد .عملیات دفع مدفوع باید حداقل ۳ تا ۴ مرتبه در دمایی حدود ۲۰ درجه سانتیگراد انجام پذیرد تا همگی زنبورهای نر دست کم یکبار دفع مدفوع کرده باشند . تا در هنگام برداشت اسپرم از ترشح مدفوع جلوگیری بعمل آید.
ما می توانیم با به پرواز درآوردن نرها قبل از اسپرم گیری در پشت پنجره در داخل آزمایشگاه ازخالی بودن شکم زنبورهای نراطمینان حاصل کنیم. وگرنه برداشت اسپرم آلوده هیچ گونه ارزشی رادربرنخواهد داشت.یک روز قبل از موعد اسپرم گیری باید کندوی پرستار را برای برداشت زنبور نر آماده کنید، به گونه ای که درساعتهای اولیه صبح درموقعی که با باز کردن در بالا کندوزنبورهای نرعلاقه ای نسبت به پرواز از خود نشان نمی دهند، یک صفحه تخته سه لایه نازک (۳. میلیمتر) که در وسط آن دایره ای به شعاع ۱۲ سانتیمتر ایجاد نموده اید را برروی شانه های کندو قرار داده به صورتی که با برداشتن و گذاشتن در کندو هیچ زنبوری از دور تا دور آن خارج نشود .
بعد با استفاده از یک ورق حلبی دایره به قطر ۱۶ سانتیمتر برای قرار دادن بر روی سوراخ ایجاد شده بر روی تخته سه لا ، و باز و بسته کردن آن استفاده میشود. از این طریق میتوانید درموقع برداشت زنبورها با کنار زدن صفحه حلبی و ایجاد نور وراه خروج ،زنبورهای نر را به میزان دلخواه به بیرون و نهایتاً به داخل قفسک انتقال زنبور نرهدایت کنید.
لازم به ذکر است که انتقال زنبورهای نربه آزمایشگاه درحجم کم بازدهی بیشتری دارد. به گونه ای که زنبورهای نرحدودا 25 دقیقه یکبار نیاز به تغذیه دارند و چنانچه مدت زیادی در داخل آزمایشگاه بمانند ، دیگرتواناسپرم دهی را از دست خواهند داد!
زنبورهای نر درساعات اولیه و انتهایی روز تمایل زیادی به پرواز ندارند و گاهی اوقات مجبورمی شویم با کنار زدن کامل تخته سه لایه روی کندو وبیرون کشیدن قابهای کناره که محل تجمع زنبورهای نرمیباشد ، آنها را از روی قابها گرفته و درداخل قفسک انتقال دهیم. برای تلقیح یکملکه نیاز به تعداد ۲۰ تا ۳۰ عدد زنبور نر میباشد. که این بستگی به بالغ بودن زنبورهای نر و توانایی فرد که نسبت به جمع آوری اسپرم اقدام میکند دارد.ولی یک زنبور نردربهترین شرایط طبیعی میتواند تا ۱ میکرولیتر اسپرم تولید کند که این مقدار دارای ۱۱ میلیون اسپرماتوزوئید می باشد.در شرایط باروری طبیعی ، ملکه حدود یکصد میلیون اسپرماتوزوئید دریافت میکند که در واقع شش میلیون آن در کیسه زخیره اسپرم ملکه جذب خواهد شد.
سرد نبودن محل آزمایشگاه در حین کار ازاهمیت خواصی برخوردار است و دمایی درحدود ۲۵ درجه سانتیگراد توصیه میشود . نا گفته نماند که میتوانید اسپرم زنبور نررا در دمایی برابر۷ تا 8 درجه سانتیگراد بصورت کوتاه مدت نگهداری کنیم چون در این دما اسپرم ها کاهش حرکتی چشمگیری از خود نشان می دهند . شما می توانید در صورت امکان قبل از برداشت اسپرم از زنبورهای نر آنها را در فضای پشت پنجره داخل آزمایشگاه به پرواز درآورید، تا ازخالی بودن شکم آنها اطمینان حاصل شود ،چون در غیر این صورت باعث ترشح مدفوع و آلودگی اسپرم جمع خواهد شد و یک چنین اسپرمی هیچ گونه ارزشی ندارد.
هرفردی که علاقمند به داشتن ملکه های بارور شده خوب با پتانسیل تخمگذاری بالا می باشد، باید درامر پرورش ملکه وبخصوص پرورش زنبورنرکاملاً کوشا بوده و با برنامه ریزی دقیق اقدام نماید.